Η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, ο ανασχηματισμός και η αναθεώρηση του Συντάγματος
Του Βαγγέλη Πλάκα
O χρόνος που φεύγει ήταν εκλογικός. Οι ευρωεκλογές, καίτοι θεωρούνται “εκλογές δευτέρας τάξεως” εκτός απο πολιτικά συμπεράσματα, πολλές φορές δρομολογούν ή πυροδοτούν ως θρυαλλίδα πολιτικές εξελίξεις. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου ήταν διπλής ερμηνείας: τα τρία μεγάλα κόμματα εισέπραξαν μήνυμα αλλά με τρόπο που τους άφησε το περιθώριο να το παρουσιάσουν ως επιτυχία -η χαλάρότητα της ψήφου άλλωστε επιτρέπει πολλαπλές ερμηνείες: η Νέα Δημοκρατία έπεσε σημαντικά κυρίως λόγω της αποχής ή της φυγής προς τα δεξιότερα δικών της ψηφοφόρων αλλά ήταν πρώτο κόμμα με διαφορά. Ο υπό τον Στέφανο Κασσελάκη ΣΥΡΙΖΑ έχασε και αυτός εκλογική δύναμη αλλά κράτησε δυνάμεις δεδομένου του επιχειρήματος της αποχώρησης βουλευτών και στελεχών που δημιούργησαν την “Νέα Αριστερά” και της εσωκομματικής θύελλας. Ο κ. Κασσελάκης καίτοι εμφανίσθηκε με αυτήν την διάθεση δεν μπόρεσε να “σαρώσει” στο πέρασμά του το πολιτικό σκηνικό παρά μόνο τα θεμέλια του κόμματος στο οποίο ήταν επικεφαλής. Πλεον το “δοκιμάζει” απο την αρχή με το “Κίνημα Δημοκρατίας” και εκπαρυθυρώνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ, επ ωφελεία του ΠΑΣΟΚ, απο τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Απο την άλλη το ΠΑΣΟΚ αύξησε μεν οριακά τις δυνάμεις του, που αποτέλεσε ένα θετικό επιχείρημα για τη Χαριλάου Τρικούπη, αλλά σε καμία περίπτωση δεν επέτυχε να δείξει μια δυναμική, όπως τουλάχιστον αυτήν που αποτυπώνει στο κλείσιμο του χρόνου δημοσκοπικά, μετά και την αναβάπτιση του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του κόμματος, στις εσωκομματικές εκλογές που ακολούθησαν.
Το 2025 δεν ειναι εκλογική χρονιά, ούτε προβλέπονται ξανά εκλογές ως το 2027. Οι επικείμενες Προεδρικές Εκλογές έχουν άλλωστε αποδεσμευτεί με τις νέες συνταγματικές προβλέψεις απο την πιθανότητα ή δυνατότητα διάλυσης της Βουλής. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει πως το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου θα ανακοινώσει την πρότασή του, το πρόσωπο που θα προτείνει για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα, με το ενδεχόμενο να επαναπροταθεί η νυν πρόεδρος Κατερίνα Σακελλαροπούλου να ειναι ασθενικό. Ο κ. Μητσοτάκης έχει δύο επιλογές: να επιλέξει ένα πρόσωπο που προέρχεται απο τον κεντροδεξιό χώρο ώστε να ικανοποιήσει και την τάση που υπάρχει σε μεγάλο μέρος της κοινοβουλευτικής του ομάδας ή να επιλέξει ένα πρόσωπο εκτός του πολιτικού του πυρήνα που θα μπορέσει να εξασφαλίσει ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις. Το στοίχημα που καλείται να κερδίσει ο πρωθυπουργός είναι να μπορέσει να προτείνει για επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας ένα πρόσωπο που θα επιτύχει και τα δύο: και να περάσει δίχως γκρίνιες απο τους γαλάζιους βουλευτές και να αποτυπώσει και ευρύτερους συμβολισμούς προς τον κεντρώο χώρο -επίδικο στην πολιτική μάχη με το ΠΑΣΟΚ που θα κυριαρχήσει την νέα χρονιά.
Μια χρονιά που εκτός απο την μάχη του κέντρου μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ θα έχει και ενδιαφέρουσες αντιπαραθέσεις στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται στα αριστερά. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση θα έχει να κλείσει και προς τα δεξιά μέτωπό της. Και υπό αυτές τις παραμέτρους θα έχουν ενδιαφέρον και οι επιλογές που θα κάνει ο κ. Μητσοτάκης στον ανασχηματισμό που πολλοί τον τοποθετούν την περίοδο απο την εκλογή Προέδρου ως και τον Μάιο.
Με επιδίωξη συναινέσεις σε δομικές μεταρρυθμίσεις η κυβέρνηση θα ανοίξει το 2025 και την διαδικασία Συνταγματικής Αναθεώρησης. Και απο τις επιλογές που θα γίνουν ως προς τα αναθεώρηση άρθρα αλλά και τη στάση των πολιτικών δυνάμεων θα αποτυπωθούν εν πολλοίς και οι κομματικές στρατηγικές για την επόμενη εκλογική μάχη.