Ένα μοναδικής ομορφιάς περιβαλλοντικό πάρκο, που θα διαθέτει χώρους άθλησης, υποδομές αναψυχής μέχρι και οικίσκους για την παρατήρηση πουλιών, ειδικά σχεδιασμένες διαδρομές, που θα προσφέρουν μια αυθεντική εμπειρία στους επισκέπτες, αλλά και δίκτυα πεζόδρομων και ποδηλατόδρομων μέσα στη φύση θα διαμορφώσουν ένα νέο ελκυστικό τοπόσημο σε μια από τις άλλοτε πιο ρυπασμένες περιοχές της Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται για την περιοχή του δυτικού παράκτιου μετώπου της πόλης, η οποία με πρωτοβουλία της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας βγαίνει οριστικά από την εγκατάλειψη, αλλάζει όψη και αποδίδεται στους κατοίκους και στους επισκέπτες της Θεσσαλονίκης, ώστε να δημιουργούνται νέες προοπτικές ανάπτυξης στη δυτική πλευρά της πόλης.
Τα έργα που υλοποιούνται σε αυτό το πρώτο κομμάτι είναι ενταγμένα στον ευρύτερο σχεδιασμό της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την ενιαία αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου της πόλης σε μήκος περίπου 40 χλμ. από το Καλοχώρι έως και το Αγγελοχώρι. Η ενοποίηση και η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου, όπως την έχει παρουσιάσει ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, αποτελεί μια παρέμβαση που αναμένεται να καθορίσει την αναπτυξιακή ταυτότητα της Θεσσαλονίκης για τις επόμενες δεκαετίες.
“Το δυτικό παράκτιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης αποτελεί μια περιοχή με σπουδαίους θησαυρούς της φύσης, που ωστόσο ήταν παραμελημένη, εγκαταλειμμένη και με σοβαρές εστίες ρύπανσης. Μέσα από στοχευμένες παρεμβάσεις την εξυγιαίνουμε και την αναβαθμίζουμε, ώστε να την αποδώσουμε στους κατοίκους της πόλης, συνδέοντας την περιοχή αυτή με τον υπόλοιπο αστικό ιστό κατά έναν τρόπο βιώσιμο”, επισημαίνει ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Κώστας Γιουτίκας.
Περιβαλλοντικό πάρκο στην πρώην χωματερή
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που έχει παρουσιάσει ο κ. Γιουτίκας, η παλιά χωματερή του Καλοχωρίου αναγεννάται από τις στάχτες της και μετασχηματίζεται σε ένα περιβαλλοντικό πάρκο, το οποίο θα μπορεί να είναι πλήρως επισκέψιμο.
Συγκεκριμένα, το περιβαλλοντικό πάρκο πρόκειται να διαμορφωθεί στην έκταση των περίπου 500 στρεμμάτων του πρώην χώρου ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων. Ο χώρος αυτός έχει πλέον αποκατασταθεί, αφού έγιναν εκτεταμένος καθαρισμός από μπάζα και ελαστικά αλλά και δενδροφυτεύσεις.
Μάλιστα, πέραν της χωματερής που υπήρχε στη στεριά, το φαινόμενο της άμπωτης αποκάλυψε ακόμη μια χωματερή, αυτή τη φορά μέσα στη θάλασσα, κατά μήκος των εκβολών του Γαλλικού και του Αξιού. Από τη θάλασσα, στο πλαίσιο ειδικής επιχείρησης που οργανώθηκε, απομακρύνθηκαν 40 τόνοι ελαστικών οχημάτων βαρέως τύπου, 70 τόνοι πλαστικών διχτύων που χρησιμοποιούνταν από ψαράδες και 500 μεγάλα βαρέλια που χρησιμοποιούνταν από μυδοκαλλιεργητές.
Το επόμενο βήμα, όπως αναφέρει ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, είναι η έκταση αυτή να μετεξελιχθεί σε ένα περιβαλλοντικό πάρκο, που θα διαθέτει χώρους άθλησης, σημεία για την υποδοχή και την ενημέρωση των επισκεπτών, υποδομές αναψυχής αλλά και υποδομές για την παρατήρηση πουλιών.
Περιμετρικά της περιοχής αυτής θα δημιουργηθούν πεζόδρομος και ποδηλατόδρομος, ενώ ο σχεδιασμός της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας προβλέπει τρεις διαδρομές για την ενοποίηση του περιβαλλοντικού πάρκου με τη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου, με τις εκβολές του Γαλλικού ποταμού καθώς και με το Δέλτα του Αξιού.
Ο κόκκινος και ο λευκός δρόμος
Ειδικότερα, οι επισκέπτες του περιβαλλοντικού πάρκου θα μπορούν να φτάνουν στη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου μέσω μιας περιπατητικής διαδρομής που θα αναπτύσσεται σε μήκος περίπου τεσσάρων χιλιομέτρων.
Μια δεύτερη διαδρομή, μήκους περίπου έξι χιλιομέτρων μέσα στο δάσος του Γαλλικού ποταμού, θα οδηγεί είτε τους περιπατητές είτε τους ποδηλάτες στο μοναδικό στη Βόρεια Ελλάδα νοσοκομείο άγριων ζώων, το οποίο λειτουργεί εντός του Γαλλικού η “Δράση για την Άγρια Ζωή”. Πρόκειται για τον περίφημο “κόκκινο δρόμο”, ο οποίος θα συντηρηθεί αλλά και θα επεκταθεί τόσο ανατολικά προς το νέο περιβαλλοντικό πάρκο όσο και δυτικά προς το κέντρο περίθαλψης άγριων ζώων.
Οι λάτρεις των μεγαλύτερων διαδρομών θα έχουν τη δυνατότητα να ακολουθούν τον “λευκό δρόμο”, που είναι ήδη ολοκληρωμένος και έχει αποδοθεί σε χρήση. Πρόκειται για μια περιπατητική διαδρομή δίπλα στη θάλασσα, η οποία αναπτύσσεται σε ένα μήκος δώδεκα χιλιομέτρων και οδηγεί στις καλύβες των μυδοκαλλιεργητών, στο Δέλτα του Αξιού.
Με καραβάκι από την πλατεία Ελευθερίας
H περιοχή του δυτικού θαλάσσιου μετώπου, που αναβαθμίζεται με μέριμνα της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, παραμένει άγνωστη για τους περισσότερους Θεσσαλονικείς, παρά το γεγονός ότι στην πραγματικότητα απέχει ελάχιστα από το κέντρο της πόλης.
Σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η επισκεψιμότητά της σχεδιάζεται η διά θαλάσσης σύνδεσή της με τον αστικό ιστό. Ειδικότερα, όπως εξηγεί ο κ. Γιουτίκας, η περιοχή των 500 στρεμμάτων που έχει αποκατασταθεί μπορεί να συνδεθεί με το κέντρο της Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα με την πλατεία Ελευθερίας μέσω θαλάσσιας συγκοινωνίας. Ήδη έχει υπολογιστεί ότι, για να προσεγγίσει κανείς με καραβάκι από την πλατεία Ελευθερίας στην αποκαταστημένη έκταση των 500 στρεμμάτων, δεν χρειάζεται πάνω από επτά λεπτά. Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Θεσσαλονίκης, για την υλοποίηση της παρέμβασης αυτής σχεδιάζεται η κατασκευή αλιευτικού καταφυγίου, που θα λειτουργεί και ως στάση για τη θαλάσσια συγκοινωνία, σε συνεργασία με τον δήμο Δέλτα. “Υπάρχει οριστική μελέτη και σήμερα επικαιροποιούμε την περιβαλλοντική αδειοδότηση, ώστε ο δήμος Δέλτα στη συνέχεια να αναζητήσει χρηματοδοτικό εργαλείο”, σημειώνει ο κ. Γιουτίκας.
Έργο-πιλότος
Σύμφωνα με την αντιπεριφέρεια Θεσσαλονίκης, ο καθαρισμός, η απορρύπανση, η αποκατάσταση και η ανάδειξη με ήπια αξιοποίηση του δυτικού παράκτιου μετώπου αποτελεί ένα έργο-πιλότο για την υλοποίηση του συνολικού σχεδιασμού για την ενοποίηση του θαλάσσιου μετώπου από το Καλοχώρι μέχρι το Αγγελοχώρι.
Η έκταση της περιοχής στο δυτικό παράκτιο μέτωπο, όπου έγιναν οι πρώτες παρεμβάσεις με διασφαλισμένη χρηματοδότηση 16 εκατ. ευρώ, είναι 6.615 στρέμματα. Ήδη ολοκληρώθηκαν παρεμβάσεις σε μήκος έξι χιλιομέτρων στην ακτογραμμή από τον δήμο Θεσσαλονίκης μέχρι τον δήμο Δέλτα και τις εκβολές του Γαλλικού ποταμού, ενώ ακολούθησε δεύτερη φάση με παρέμβαση σε επιπλέον δώδεκα χιλιόμετρα της ακτογραμμής μέχρι και το Δέλτα του Αξιού.
Οι εργασίες καθαρισμού, απορρύπανσης, εξυγίανσης και αποκατάστασης ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Μάρτιο, αφότου προηγήθηκε ένα χρονικό διάστημα περίπου 2,5 ετών για τη συγκέντρωση όλων των απαραίτητων εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων.
Περιβαλλοντική εξυγίανση στην περιοχή των βυρσοδεψείων
Κομβικό σημείο παρέμβασης αποτέλεσε η ζώνη των πρώην βυρσοδεψείων, που θεωρούνταν ότι αποτελούσε την πιο ρυπασμένη περιοχή του δήμου Θεσσαλονίκης τα τελευταία 40 χρόνια.
Από την περιοχή απομακρύνθηκαν 1.500 τόνοι επικίνδυνων αποβλήτων και μεταφέρθηκαν για ειδική διαχείριση στο εξωτερικό, ενώ κατεδαφίστηκαν κτίσματα στα πρώην βυρσοδεψεία σε μια έκταση δέκα στρεμμάτων. Παράλληλα, έγινε καθαρισμός των υπόγειων υδάτων από έλαια, πετρελαιοειδή και βαρέα μέταλλα με 500 γεωτρήσεις.
Εκτεταμένες παρεμβάσεις καθαρισμού έγιναν στην κοίτη και στις εκβολές του ρέματος του Δενδροποτάμου, που επί σειρά ετών αποτελούσε μια ανοιχτή πληγή. Ακόμη, έγινε αποκατάσταση στο παράκτιο χωμάτινο ανάχωμα του 1955, που αναπτύσσεται σε μήκος τριών χιλιομέτρων. Το ανάχωμα θωρακίστηκε με βράχια και αποκαταστάθηκε η διέλευση από την στέψη του.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 13-7-2024. www.politikipress.gr)