Κοντά σαράντα χρόνια από τότε που προβλέφθηκε για πρώτη φορά, το αλιευτικό καταφύγιο της Καλαμαριάς επιτέλους κατασκευάζεται με γρήγορους ρυθμούς και οι ψαράδες της περιοχής αποκτούν το δικό τους σπίτι με χρονικό ορίζοντα το τέλος του 2025. Το επόμενο μεγάλο στοίχημα είναι η χερσαία ζώνη πέριξ του αλιευτικού καταφυγίου να πρασινίσει, να συνδεθεί με την πόλη και τον αστικό ιστό και να καταστεί επισκέψιμη για ήπιες δραστηριότητες από τους πολίτες, παράλληλα με τις παρεμβάσεις αντιπλημμυρικής προστασίας που είναι απαραίτητο να προχωρήσουν, θωρακίζοντας όλες τις εγκαταστάσεις που θα διαμορφωθούν στην περιοχή.

Η πρόταση για τη διαμόρφωση και τη διαχείριση της χερσαίας ζώνης, την οποία έχει προετοιμάσει η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, παρουσιάστηκε στην τελευταία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Καλαμαριάς από τον αντιπεριφερειάρχη Υποδομών και Δικτύων Πάρι Μπίλλια.

Το επόμενο βήμα είναι η πρόταση αυτή, μαζί με τη σύμφωνη γνώμη του δημοτικού συμβουλίου Καλαμαριάς, που δόθηκε ομοφώνως, να κατατεθεί στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ώστε ο σχεδιασμός να χρηματοδοτηθεί με περίπου ένα εκατ. ευρώ, όπως έχουν κοστολογηθεί οι προβλεπόμενες παρεμβάσεις. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι ο φορέας που χρηματοδοτεί συνολικά το έργο του αλιευτικού καταφυγίου της Καλαμαριάς μέσα από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα 2021 – 2027»

Οι δύο άξονες της πρότασης

Σύμφωνα με τον κ. Μπίλλια, η πρόταση για τη διαμόρφωση της χερσαίας ζώνης κινείται σε δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά την αντιπλημμυρική προστασία, με τη χερσαία ζώνη να διαμορφώνεται με μια κλίση περίπου 2% σε όλη την επιφάνειά της. Τμήμα περίπου 40% της επιφάνειας καλύπτεται από υδατοπερατό υλικό, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα της διήθησης των όμβριων υδάτων στο υπέδαφος. Στο υπόλοιπο κομμάτι γίνεται επίστρωση με κατάλληλα υλικά, ώστε να διασφαλίζεται η απορροή των όμβριων υδάτων. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται ακόμη για τη θωράκιση απέναντι στο φαινόμενο της παράκτιας διάβρωσης του νότιου μόλου.

Ο δεύτερος άξονας της πρότασης, όπως τον παρουσίασε ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων, αφορά κατάλληλες διαμορφώσεις, ώστε η χερσαία ζώνη να είναι επισκέψιμη από τους κατοίκους της περιοχής για μια ήπια χρήση. Προς αυτή την κατεύθυνση η υπάρχουσα βλάστηση όχι μόνο διατηρείται, αλλά και επεκτείνεται, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία νησίδων πρασίνου σε διάφορα σημεία.

Όπως εξήγησαν οι μελετήτριες του έργου Μιχαέλα – Λουκία Λιτσαρδάκη και Ελίκη – Αθανασία Διαμαντούλη, διαμορφώνονται μικροί λοφίσκοι, στους οποίους θα φυτευτούν δέντρα, τα οποία θα προσφέρουν σκιά και δροσισμό τόσο στους αλιείς όσο και στους επισκέπτες του χώρου. Επιλέγονται δέντρα ανθεκτικά στην αλατότητα, τα οποία ωστόσο δεν θα είναι πάρα πολύ ψηλά, ώστε να μη διακόπτεται η θέα προς τη θάλασσα από τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος που βρίσκονται πάνω από τον χώρο όπου διαμορφώνεται το αλιευτικό καταφύγιο. Ανάμεσα στις διαδρομές επιλέγονται και συγκεκριμένα σημεία όπου διαμορφώνονται χώροι στάσης και ανάπαυσης για τους επισκέπτες που θέλουν να κάνουν μια βόλτα ή να απολαύσουν τη θέα από το σημείο.

Οι υπηρεσιακοί παράγοντες της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, πάντως, κατέστησαν σαφές ότι δεν πρόκειται για τη δημιουργία ενός πάρκου, αλλά για μια πρόταση που στην ουσία της αφορά την κλιματική ανθεκτικότητα, την περιβαλλοντική και λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής και την αντιπλημμυρική θωράκιση του χώρου.

Πρότυπο έργο για όλη την Ελλάδα

Αναφερόμενος στη διαμόρφωση του αλιευτικού καταφυγίου, που προχωρά με ταχείς ρυθμούς, ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Κώστας Γιουτίκας έκανε λόγο για ένα έργο πρότυπο για ολόκληρη τη χώρα. Σημείωσε μάλιστα ότι με την πρόσθετη πρόταση για τη διαχείριση της χερσαίας ζώνης, πέρα από το σπουδαίο λιμενικό έργο, προχωρά και μια σημαντική παρέμβαση, ώστε αυτό το κομμάτι του παραλιακού μετώπου να καταστεί επισκέψιμο.

Την ικανοποίησή της εξέφρασε η δήμαρχος Καλαμαριάς Χρύσα Αράπογλου, γιατί, όπως σημείωσε, η πρόταση αυτή είναι η πρώτη που αφορά το πρασίνισμα της παραλιακής ζώνης της Καλαμαριάς, που αποτελεί στόχο και ζητούμενο. «Η παραλιακή ζώνη της Καλαμαριάς είναι από τις καλύτερες αστικές ακτές της Μεσογείου, αλλά είναι, δυστυχώς, και από τις πιο εγκαταλειμμένες», παρατήρησε η κ. Αράπογλου. Η ίδια επεσήμανε ότι ο δήμος Καλαμαριάς έχει ήδη προχωρήσει σε αλλαγή του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας, προβλέποντας τη λειτουργία λιμενικού γραφείου, που θα έχει στην ευθύνη του το αλιευτικό καταφύγιο. Ακόμη, ζήτησε να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα για τη διαχείριση των ζητημάτων που αφορούν την καθαριότητα στον χώρο αυτό.

Με γρήγορους ρυθμούς

Το αλιευτικό καταφύγιο εκτιμάται ότι θα περαιωθεί στα τέλη της τρέχουσας χρονιάς, καθώς ήδη, σύμφωνα με τον κ. Μπίλλια, έχει ολοκληρωθεί το περίπου 60% του οικονομικού αντικειμένου.

Το σύγχρονο και πλήρως εξοπλισμένο αλιευτικό καταφύγιο που κατασκευάζεται είναι χωρητικότητας 83 επαγγελματικών σκαφών και θα καλύπτει τις ανάγκες τόσο των αλιέων του δήμου Καλαμαριάς όσο και του στόλου της ευρύτερης περιοχής της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης.

Το έργο, αρχικού προϋπολογισμού 6,6 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει έναν προσήνεμο μόλο (κυματοθραύστη), μήκους 279 μέτρων, δύο υπήνεμους μόλους εγκάρσια προς την ακτή, μήκους 155 μέτρων, κρηπιδώματα και χερσαία ζώνη με έργα εξυπηρέτησης των αναγκών του αλιευτικού καταφυγίου, όπως δίκτυο ύδρευσης, πυρόσβεση, ηλεκτροφωτισμό και δεξαμενές αποβλήτων.

Η είσοδος των επαγγελματικών οχημάτων στον χώρο θα γίνεται από δύο σημεία, στα οποία θα υπάρχει τοποθετημένη μπάρα, ενώ δεν θα επιτρέπεται η είσοδος στα ιδιωτικά αυτοκίνητα. Στον χώρο εκτός από τα οχήματα των ψαράδων θα μπορούν να εισέρχονται οχήματα έκτακτης ανάγκης.

Στο δικό τους καταφύγιο έπειτα από σαράντα χρόνια

Ικανοποιημένος γιατί οι ψαράδες αποκτούν επιτέλους το δικό τους καταφύγιο εμφανίστηκε ο πρόεδρος των παράκτιων αλιέων Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Δημήτρης Τσιπούρας. Ο ίδιος μετέφερε το αίτημα των αλιέων να τοποθετηθούν στην περιοχή πάγκοι, «για να πουλάμε τα ψάρια μας και να τρώει ο κόσμος φρέσκο και φθηνό ψάρι». Το αίτημα αυτό, ωστόσο, θα εξεταστεί σε δεύτερο χρόνο.

(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 12-4-2025)