Της Αρχοντούλας Τσιλικιώτη
Διαστάσεις μάστιγας έχει πάρει πλέον το φαινόμενο των τροχαίων δυστυχημάτων στις ελληνικές πόλεις, με καθημερινά περιστατικά να στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το δυστύχημα στον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, όπου μια 50χρονη γυναίκα βρήκε τραγικό θάνατο στην άσφαλτο. Παράλληλα, μέσα σε μόλις 48 ώρες, στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, οι αστυνομικές αρχές εντόπισαν δεκαεπτά άτομα να οδηγούν χωρίς άδεια ή υπό την επήρεια αλκοόλ στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.
Χρυσοχοΐδης: «Μηδενική ανοχή σε σοβαρές παραβάσεις όπως η χρήση κινητού και η κατανάλωση αλκοόλ»
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή για την ανησυχητική άνοδο των τροχαίων ατυχημάτων και τα μέτρα που απαιτούνται για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας τόνισε: «Μηδενική ανοχή σε παραβάσεις όπως η χρήση κινητού και η κατανάλωση αλκοόλ. Χρειάζεται στοχευμένος έλεγχος της Τροχαίας και μία μεγάλη επικοινωνιακή καμπάνια ενόψει του νέου ΚΟΚ. Το όριο ταχύτητας στην πόλη πρέπει να είναι 30 χιλιόμετρα, ενώ η χρήση κράνους πρέπει να γίνει καθολική, ειδικά στην περιφέρεια όπου μόλις δύο στους δέκα φορούν κράνος.»
Παράλληλα, ο Υπουργός έκανε έκκληση προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση για τη δημιουργία πιο φιλικών υποδομών προς τους πεζούς και τους ευάλωτους χρήστες του δρόμου.
Τι προβλέπει ο νέος ΚΟΚ
Σύμφωνα με τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας το επιτρεπτό όριο οινοπνεύματος καθορίζεται στα 0,5 γραμμάρια ανά λίτρο αίματος για αιμοληψία ή 0,25 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα για μέτρηση με αλκοολόμετρο.
Όταν η τιμή κυμαίνεται από 0,25 έως 0,40 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο αέρα, προβλέπεται πρόστιμο 200 ευρώ, ακινητοποίηση του οχήματος και ποινή πέντε βαθμών στο point system. Αν τα επίπεδα ανέβουν μεταξύ 0,40 και 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου, το πρόστιμο εκτοξεύεται στα 700 ευρώ, αφαιρείται η άδεια οδήγησης για τρεις μήνες, ενώ επιβάλλονται εννέα βαθμοί ποινής.
Στις σοβαρότερες περιπτώσεις, δηλαδή όταν η ένδειξη ξεπερνά τα 0,60 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο αέρα ή τα 1,10 γραμμάρια στο αίμα, επιβάλλεται πρόστιμο 1.200 ευρώ, δίμηνη φυλάκιση και αφαίρεση άδειας οδήγησης για έξι μήνες. Ακόμη αυστηρότερες είναι οι συνέπειες για υποτροπιάζοντες: Αν κάποιος εντοπιστεί ξανά να οδηγεί μεθυσμένος μέσα σε διάστημα δύο ετών από προηγούμενη παράβαση, και υπερβαίνει και πάλι το επιτρεπτό όριο, τότε προβλέπεται πρόστιμο 2.000 ευρώ, φυλάκιση έξι μηνών, αφαίρεση άδειας για πέντε χρόνια και των πινακίδων για έξι μήνες.
Τα στατιστικά που δεν λένε όλη την αλήθεια
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2022, η εικόνα που προκύπτει για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ είναι αποσπασματική και, σε πολλές περιπτώσεις, ελλιπής. Από τους συνολικά 13.279 οδηγούς που ενεπλάκησαν σε τροχαία ατυχήματα, σε λιγότερους από 2.000 πραγματοποιήθηκε αλκοτέστ με λήψη αίματος. Από αυτούς, μόλις 240 εντοπίστηκαν να έχουν ξεπεράσει το επιτρεπτό όριο οινοπνεύματος, ενώ σε περισσότερους από τους μισούς το αποτέλεσμα παραμένει άγνωστο.
Η ασάφεια δεν περιορίζεται μόνο στους τραυματίες, αλλά επεκτείνεται και στις πιο τραγικές περιπτώσεις. Σε 558 νεκρούς οδηγούς που υπεβλήθησαν σε αλκοτέστ, μόλις 46 εντοπίστηκαν με υψηλό ποσοστό αλκοόλ στο αίμα, ενώ για την πλειονότητα των υπολοίπων – συγκεκριμένα για 349 περιπτώσεις – δεν καταγράφηκε καν αποτέλεσμα.
Η αποσπασματικότητα των στοιχείων αυτών αναδεικνύει μια άλλη διάσταση του προβλήματος: ότι δεν γνωρίζουμε την πραγματική έκταση της κατάχρησης αλκοόλ στους ελληνικούς δρόμους, αφού ακόμα και σε θανατηφόρα περιστατικά, οι έλεγχοι είτε δεν γίνονται είτε τα αποτελέσματά τους δεν καταγράφονται επαρκώς.
Η Ευρώπη σκληραίνει τη στάση της
Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να εισαγάγει αυστηρότερα μέτρα για τους νέους οδηγούς. Σύμφωνα με προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 25 Μαρτίου, θεσπίζεται δοκιμαστική περίοδος δύο ετών για τους νέους οδηγούς, κατά την οποία θα ισχύουν αυστηρότερες κυρώσεις σε παραβάσεις όπως η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας, περίπου το 25% των θανατηφόρων τροχαίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ. Οι οδηγοί που κινούνται υπό την επήρεια οινοπνεύματος έχουν δεκαπέντε φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμπλακούν σε θανατηφόρο τροχαίο, σε σύγκριση με όσους επιλέγουν να μην πιουν πριν οδηγήσουν.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 29-3-2025)