της Βαρβάρας Ζούκα

Οι θεσμοθετημένοι έλεγχοι κατά μήκος του παραλιακού μετώπου, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα παράνομης απόρριψης στα νερά του Θερμαϊκού, ο καθορισμός συγκεκριμένων σημείων όπου θα επιτρέπεται η στάθμευση αλλά και η επιβολή τέλους για την κατάληψη κοινόχρηστου χώρου είναι μόνον ορισμένα από τα μέτρα τα οποία σχεδιάζει να θεσπίσει ο δήμος Θεσσαλονίκης, με στόχο να βάλει μια τάξη στην έκρυθμη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στους δρόμους της πόλης από την ανεξέλεγκτη χρήση των ηλεκτρικών πατινιών.

Το νέο κανονιστικό πλαίσιο που αφορά τη χρήση των Ελαφρών Προσωπικών Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΕΠΗΟ) αναμένεται να κατατεθεί προς έγκριση στο δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης τις αμέσως επόμενες ημέρες, καθώς στόχος της δημοτικής αρχής είναι να τεθεί σε ισχύ από τις αρχές της καινούριας χρονιάς.

Νέοι κανονισμοί με διπλή στόχευση

Με τον νέο κανονισμό για τα ηλεκτρικά πατίνια ο δήμος Θεσσαλονίκης επιδιώκει να ρυθμίσει δύο κομβικά προβλήματα.

Το πρώτο αφορά την ασφάλεια στους δρόμους της πόλης αλλά και την ασφάλεια των ίδιων των χρηστών. Χαρακτηριστικό της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί είναι το γεγονός ότι στους ελέγχους που διενεργεί η δημοτική αστυνομία έχει διαπιστωθεί ότι η παραβατικότητα μεταξύ των χρηστών πατινιών υπερβαίνει το 90%. Ενδεικτικά, όπως έχει προκύψει από τους ελέγχους, σχεδόν κανένας από τους χρήστες ηλεκτρικών πατινιών δεν φοράει προστατευτικό κράνος, πολλοί επιχειρούν επικίνδυνους ελιγμούς και τρέχουν με μεγάλες ταχύτητες και άλλοι ανεβαίνουν στα πατίνια δύο και τρεις μαζί, με αποτέλεσμα να αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος ατυχήματος.

Το δεύτερο στοίχημα για τον δήμο Θεσσαλονίκης είναι να καταφέρει να ελέγξει φαινόμενα ανεξέλεγκτης καταπάτησης του δημόσιου χώρου. Πολλοί χρήστες εγκαταλείπουν τα πατίνια άναρχα σε πεζοδρόμια και κοινόχρηστους χώρους, δυσχεραίνοντας την κίνηση των πεζών και κυρίως των εμποδιζόμενων ατόμων.

Στοίχημα ο έλεγχος της κατάστασης στην παραλία

Το πρόβλημα με τα πατίνια ή ακόμη και τα ηλεκτρικά σκούτερ και τα ποδήλατα που καταλήγουν μέσα στη θάλασσα είναι τόσο έντονο που στο νέο κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο έχει προετοιμάσει, ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει συμπεριλάβει ειδική διάταξη που προβλέπει ότι οι εταιρείας που εκμισθώνουν ΕΠΗΟ θα είναι στο εξής υποχρεωμένες να κάνουν έλεγχο σε μηνιαία βάση κατά μήκος της παράκτιας ζώνης. Μάλιστα, για τα αποτελέσματα των ελέγχων τους θα πρέπει να αποστέλλουν σχετικό ενημερωτικό σημείωμα προς τη Διεύθυνση Δημοτικής Αστυνομίας.

Προστασία του δημόσιου χώρου

Στις προτεραιότητες που έχει θέσει ο δήμος Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της σύνταξης του νέου κανονιστικού πλαισίου για τα ΕΠΗΟ, περιλαμβάνεται η προστασία του δημόσιου χώρου, που σήμερα καταπατάται.

Για να εγκατασταθούν στην πόλη και να καταλάβουν δημόσιο χώρο, οι εταιρείες που εκμισθώνουν ηλεκτρικά πατίνια, ποδήλατα και σκούτερ θα πρέπει να λαμβάνουν άδεια από τον δήμο Θεσσαλονίκης και, συγχρόνως, να πληρώνουν το αντίστοιχο τίμημα. Μάλιστα, οι εταιρείες θα πρέπει να διαγραμμίζουν τον χώρο που τους έχει παραχωρηθεί με διαφορετικό χρώμα η μία από την άλλη, ώστε να διευκολύνεται η διαδικασία του ελέγχου. Ακόμη, οφείλουν να έχουν εγκαταστημένη κατάλληλη υποδομή λογισμικού στον στόλο των οχημάτων τους, για να διασφαλίζουν τόσο ότι θα τηρούνται τα όρια ταχύτητας όσο και ότι θα τηρούνται οι απαγορεύσεις και οι περιορισμοί ως προς τη στάθμευση και την κίνηση.

Η στάθμευση θα επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένα σημεία ως εξής:

1. Στην Α’ Ζώνη προβλέπεται ετήσιο τέλος 39ευρώ/πατίνι, 58,5ευρώ/ποδήλατο και 117 ευρώ/μοτοσικλέτα. Δημιουργούνται 376 θέσεις στα ακόλουθα σημεία: Δημ. Γούναρη 12, Εγνατία 97, Εθν. Αμύνης 2, Κιμ. Βόγα 35, Λεωφ. Μεγ. Αλεξάνδρου 13, Μαρία Κάλλας 61, Μητροπόλεως 17, Κήπος της Άμμου Μ. Αλεξάνδρου 25, Λωφ. Μεγ. Αλεξάνδρου 10, Πλ. Αριστοτέλους 111, Γρ. Λαμπράκη 100, Ναυάρχου Κουντουριώτη 35, Σαλαμίνος Πύλη Λιμανιού, Πλατεία ΧΑΝΘ, Μακένζι Κινγκ 16, Ίωνος Δραγούμη 33, Λεωφ. 30ής Οκτωβρίου 18, Λεωφ. Βασ. Όλγας 93, Αριστοτέλους 27, Λεωφ. Μεγ. Αέξάνδρου 43, Δωδεκανήσου 7, Αγγελάκη 19, Καραϊσκάκη 2, Τσιμισκή 75, Λεωφ. Βασ. Όλγας 186, Τσιμισκή 3, Γρηγορίου Λαμπράκη 116, Αγίας Σοφίας 1, Μαρία Κάλλας 30, 30ής Οκτωβρίου 2, Σοφούλη – Γεωργίου Παπανδρέου.

2. Στη Β Ζώνη προβλέπεται ετήσιο τέλος: 25 ευρώ/πατίνι, 38ευρώ/ποδήλατο και 76ευρώ/μοτοσικλέτα. Δημιουργούνται 158 θέσεις στα ακόλουθα σημεία: Ανατολικής Θράκης 3, Γλάδστωνος 24, Λεωφ. Κων. Καραμανλή 159, Κων. Μελενίκου 14, Λεωφ. Κων. Καραμανλή 35, Ολύμπου 75, Γρηγορίου Ζαλίκη 1, Κωνσταντινουπόλεως 89, Λεωφ. Κων. Καραμανλή 182, Ανατολικής Θράκης 96, 26ης Οκτωβρίου 2, Αγ. Δημητρίου 190, Εθν. Αμύνης 41, Σιδηροδρομικός Σταθμός, Αγ. Πάντων – Κολωνιάρη 16, Επταπυργίου (Πορτάρα).

3. Στη Γ’ Ζώνη προβλέπεται ετήσιο τέλος 16 ευρώ/πατίνι, 24 ευρώ/ποδήλατο και 48 ευρώ/μοτοσικλέτα. Δημιουργούνται 250 θέσεις στα ακόλουθα σημεία: Αλ. Παπαδιαμάντη 15, Εγνατία 158, Ικάρου 6, Λιτοχώρου 12, Μήλου 36, Ναυπλίου 30, Νιόβης 4, Πολυτεχνείου 10, Αχιλλέως 2, Εγνατία 137, Αλεξανδρείας 30, Ερεχθέως 7, Βούλγαρη 58, Δάμωνος 26, Σταματίου Ψάλτου 3, Δεληγιώργη 6, Βαλτετσίου 20, Ρήγα Φεραίου 43, Ναπ. Ζέρβα 9, Ολυμπιάδος – Αμφιλοχίας 21, Πλαστήρα – Αναξιμάνδρου.

4. Στη Δ’ Ζώνη προβλέπεται ετήσιο τέλος 5 ευρώ/πατίνι, 7,5 ευρώ/ποδήλατο και 15 ευρώ/μοτοσικλέτα. Προβλέπονται 16 θέσεις στα ακόλουθα σημεία: Ελευθερίας – Φιλικής Εταιρίας και Αγίου Σπυρίδωνος – Χαρ. Τρικούπη.

Προβληματισμός για τα όρια ηλικίας

Έντονος είναι ο προβληματισμός για τα όρια ηλικίας που θα πρέπει να θεσπιστούν για τους χρήστες ΕΠΗΟ. Ο δήμος Θεσσαλονίκης προτείνει να προβλεφθεί βάσει νόμου ότι η χρήση των οχημάτων αυτών θα επιτρέπεται σε άτομα ηλικίας άνω των 17 ετών. Σε αυτή τη φάση, όμως, είναι υποχρεωμένος να συμπεριλάβει στον κανονισμό του όσα είναι σε ισχύ σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.

Συγκεκριμένα, τα οχήματα των οποίων η μέγιστη σχεδιαστική ταχύτητα δεν υπερβαίνει τα 6 χλμ/ώρα μπορούν να τα οδηγούν άτομα ηλικίας από δώδεκα ετών, ενώ όσα έχουν σχεδιαστική ταχύτητα έως 25 χλμ/ώρα μπορούν να τα οδηγούν άτομα από την ηλικία των 15 ετών.

Πώς θα γίνεται η κίνηση σε Τσιμισκή, Εγνατία και παραλία

Στον νέο κανονισμό που εισηγείται η δημοτική αρχή προβλέπεται ότι τα ηλεκτρικά πατίνια, τα σκούτερ και τα ποδήλατα θα μπορούν να κινούνται στο οδόστρωμα στις οδούς Τσιμισκή και Εγνατία (από Εθνικής Αμύνης μέχρι Δωδεκανήσου) όπως και στο πλακόστρωτο της παραλίας (Λεωφόρος Νίκης, 30ής Οκτωβρίου, Μεγάλου Αλεξάνδρου). Οι χρήστες ΕΠΗΟ στα σημεία αυτά δεν θα μπορούν να αναπτύσσουν ταχύτητα μεγαλύτερη των 15 χλμ/ώρα.

Τα απογεύματα οι περισσότερες μετακινήσεις με πατίνια

Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών/Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ), τα περισσότερα πατίνια εκκινούν από την περιοχή της παραλίας, ενώ η ζήτηση μειώνεται, καθώς απομακρύνεται κανείς από την παραλιακή ζώνη. “Η ύπαρξη ποδηλατόδρομου συμβάλλει στην αυξημένη κίνηση των πατινιών, κυρίως στην περιοχή της παραλίας, όπου ο ποδηλατόδρομος είναι καλύτερα διαμορφωμένος με ικανοποιητικό μήκος διαδρόμου και την απαγόρευση χρήσης από αυτοκίνητα”, σημειώνεται στην έρευνα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ίδιας έρευνας, τα Σάββατα, από τις 4.00 το απόγευμα έως τις 9.00 το βράδυ, τα πατίνια χρησιμοποιούνται κυρίως για ψυχαγωγία, ενώ τις καθημερινές χρησιμοποιούνται τόσο για ψυχαγωγία όσο και ως μέσο μετακίνησης.

Σε ό,τι αφορά τα σκούτερ οι περισσότερες διαδρομές πραγματοποιούνται το Σάββατο. Μάλιστα, την Παρασκευή και το Σάββατο ο αριθμός των διαδρομών αυξάνεται ραγδαία τις απογευματινές ώρες, ενώ τις καθημερινές οι περισσότερες διαδρομές καταγράφονται γύρω στις 9.00 το πρωί.

“Οι περισσότεροι χρήστες χρησιμοποιούν τα ηλεκτρικά πατίνια ως μέσο ψυχαγωγίας κυρίως τις απογευματινές ώρες. Επίσης, αρκετοί πολίτες δοκιμάζουν τα πατίνια, για να τα εντάξουν στην καθημερινότητά τους”, υπογραμμίζεται στη μελέτη του ΙΜΕΤ – ΕΚΕΤΑ.

Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η χρήση του πατινιού ως μέσου μεταφοράς για κοντινές αποστάσεις αρχίζει να εμφανίζεται αισθητά στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αλλά την ίδια ώρα οι υπεύθυνοι καλούνται να βελτιώνουν συνεχώς τη λειτουργία των πατινιών και την ομαλή συνύπαρξη τους με τα υπόλοιπα μέσα της πόλης.

“Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία, τα ηλεκτρικά πατίνια μπορούν να κινούνται ευέλικτα σε δρόμους, πεζοδρόμια κτλ., δυσχεραίνοντας την κίνηση των ίδιων των πατινιών αλλά και των οχημάτων. Ο ποδηλατόδρομος αποτελεί αξιόπιστο περιβάλλον για τη χρήση του πατινιού, καθώς αποφεύγεται η αλληλεπίδραση με οχήματα και πεζούς”, σημειώνουν. Όπως προέκυψε από την έρευνα, το 28% των χρηστών χρησιμοποιεί τον ποδηλατόδρομο τουλάχιστον για το 80% των μετακινήσεων που πραγματοποιεί με το πατίνι.

Πέντε κομβικές απαγορεύσεις

Στον νέο κανονισμό του δήμου Θεσσαλονίκης ενσωματώνονται και κομβικές απαγορεύσεις που προβλέπονται από τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι οι οδηγοί ΕΠΗΟ απαγορεύεται:

1. Να κινούνται ανά δύο ή και περισσότεροι.

2. Να σέρνουν μαζί τους ζώα δεμένα με λουρί.

3. Να χρησιμοποιούν εν κινήσει ακουστικά που έχουν συνδεθεί με φορητά ραδιόφωνα, μαγνητόφωνα και άλλες παρεμφερείς ηχητικές συσκευές.

4. Να χρησιμοποιούν εν κινήσει κινητό τηλέφωνο, το οποίο δεν είναι τοποθετημένο σε ειδική θέση για ανοικτή ακρόαση.

5. Να οδηγούν χωρίς προστατευτικό κράνος.

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 14-12-2024)