Tης Κατερίνας Ζιούτα, πολιτεύτριας ΝΔ Β’ Θεσσαλονίκης
Ο αγροτικός κόσμος της χώρας παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις συζητήσεις μεταξύ κυβέρνησης και Κομισιόν για τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Οι όροι που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ασφυκτικοί.
Οι αγρότες περιμένουν ακόμη υπόλοιπα από τις ενισχύσεις του 2024 -βιολογικά, οικολογικά σχήματα, συνδεδεμένες ενισχύσεις, ενισχύσεις σε όσους έχουν σπάνιες φυλές ζώων κ.α.. Σαν να μην έφτανε αυτό, η προκαταβολή της ενιαίας ενίσχυσης που παραδοσιακά καταβάλλεται τέτοια εποχή, φέτος μοιάζει με μακρινό όνειρο.
Παρόλ αυτά, πριν πετροβολήσουμε την κυβέρνηση, θα πρέπει να δούμε ένα δύο πράγματα με ψυχραιμία.
Ως άνθρωπος που κατάγεται από αγροτική οικογένεια στο Κιλκίς, γνωρίζω από πρώτο χέρι, πως το ζήτημα του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ένα διαχρονικό πρόβλημα. Μια παθογένεια, που οι εκάστοτε κρατούντες, αντί να ασχοληθούν με τη θεραπεία της, τη συντηρούσαν και τη διαιώνιζαν.
Διαχρονικά οι κυβερνήσεις επέλεγαν να διαχειρίζονται τα ευρωπαϊκά κονδύλια όχι σαν επένδυση στον αγροτικό τομέα, αλλά σαν ένα είδος «δώρου Χριστουγέννων» προς τον αγροτικό πληθυσμό που ήταν πάντα στο οικονομικό περιθώριο. Έτσι δημιουργήθηκε μια άτυπη συνθήκη ανοχής: από τη μία, ανοχή στην εκτροπή από τον αρχικό σκοπό των επιδοτήσεων, από την άλλη χαλαρότητα ελέγχων…η κατάληξη ήταν προδιαγεγραμμένη.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ που ιδρύθηκε γύρω στο 2000 με σκοπό την εξυγίανση του συστήματος, μπήκε τελικά και αυτός στο παιχνίδι. Όπως δυστυχώς αποκαλύπτεται, άνθρωποι μέσα από τον Οργανισμό, καθώς και εταιρείες που συνεργαζόταν μαζί του, αντί να υπηρετούν και να διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την ορθή κατανομή των κονδυλίων, καθιέρωσαν την παραβατικότητα και την ανομία. Οι ψευδείς δηλώσεις, τα παραθυράκια και οι διάτρητες διατάξεις έγιναν κοινό μυστικό.
Σήμερα είμαστε στο σημείο μηδέν. Η’ μάλλον, στο σημείο από το οποίο θα έπρεπε να είχαμε ξεκινήσει από την αρχή: καταγραφή εκτάσεων, διενέργεια ελέγχων, διασταύρωση τίτλων ιδιοκτησίας, μισθωτηρίων, καταγραφή ζώων…και όλα αυτά σε μία χώρα που ακόμη παλεύει να ολοκληρώσει το Κτηματολόγιο…
Η κυβέρνηση, δια στόματος του Πρωθυπουργού, παραδέχθηκε την αποτυχία διαχείρισης του ΟΠΕΚΕΠΕ και προφανώς καλά έκανε. Ανακοίνωσε τη βούληση της να καθαρίσει την κατάσταση, να αποδοθούν ευθύνες, όπως θα προκύψουν από την υπό διενέργεια Εξεταστική, και να επιστραφούν τα ποσά που κάποιοι επιτήδειοι τσέπωσαν εις βάρος των υπολοίπων.
Αν αναγνωρίζεται λοιπόν, όπως φαίνεται, διαχρονική κρατική ευθύνη, τότε θα πρέπει το κράτος να σηκώσει και το βάρος της. Δεν μπορεί να τιμωρούνται οι πολλοί για τους ελάχιστους. Δεν μπορεί ο κάθε έντιμος παραγωγός να καλείται να αποδείξει πως δεν είναι απατεώνας, τη στιγμη που περιμένει με αγωνία τις ενισχύσεις, αυτές που για πολλούς αποτελούν βασικό εισόδημα αλλά και σανίδα σωτηρίας για την επόμενη χρονιά.
Αν πράγματι θέλουμε να αποκαταστήσουμε την αδικία, ας αρχίσουμε από τα αυτονόητα. Καταρχήν θεωρώ πως σε μια τόσο δύσκολη για τους αγρότες συγκυρία, επιβάλλεται η άμεση απαλλαγή τους από τις φορολογικές και τις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις. Αυτονόητη θεωρώ επίσης, την επιστροφή των χρημάτων που θα ανακτηθούν, στους αγρότες που τα στερήθηκαν. Και κυρίως, οι ίδιοι οι αγρότες-που γνωρίζουν το σύστημα από μέσα και καλύτερα από όλους-θα πρέπει να συμμετέχουν στη διαμόρφωση των νέων διαδικασιών. Μάλιστα, να τους δώσουμε όχι απλώς φωνή, αλλά ρόλο και ευθύνη.
Μέχρι τότε, τους ζητάμε-ξανά-κατανόηση και υπομονή. Τους τη ζητάμε συχνά, αλλά αυτή τη φορά οφείλουμε να είναι η τελευταία.
Και θα είναι η τελευταία!
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 4-1-2025)